Hak Sabah & Sarawak 1/3 Kerusi Parlimen: Kembalikan ekuiti kami

Oleh Daniel John Jambun, 18-9-2025

BORNEO'S Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo) menolak sekeras-kerasnya rencana pendapat oleh Ibrahim M Ahmad yang disiarkan dalam FMT bertajuk “Parliamentary seats must reflect population, not political bargaining”. Hujah yang dibawa bukan sahaja mengelirukan, malah berbahaya kerana memperkecilkan perlindungan perlembagaan yang menjadi asas kemasukan Sabah dan Sarawak ke dalam Malaysia pada tahun 1963.

1. Sabah dan Sarawak adalah rakan pengasas, bukan anak tiri.

Mendakwa bahawa hak Sabah dan Sarawak terhadap satu pertiga kerusi Parlimen hanyalah “perlindungan sementara” adalah satu pembohongan sejarah. Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) dan Laporan Jawatankuasa Antara Kerajaan (IGC) telah menjelaskan dengan nyata: Sabah dan Sarawak menyertai Malaysia sebagai rakan kongsi setara, bukan sebagai negeri bawahan di bawah telunjuk Malaya. Memadamkan kebenaran ini bermakna memadam asas penubuhan persekutuan itu sendiri.

2. “Satu orang, satu undi” tidak boleh memadam perlindungan persekutuan.

Penulis bersembunyi di sebalik aritmetik populasi sambil mengabaikan hakikat sesebuah persekutuan. Di Amerika Syarikat, Australia dan Kanada, negeri yang kurang penduduk diberikan perwakilan yang lebih kukuh bagi mengelak dominasi negeri yang lebih besar. Malaysia tiada bezanya: perkongsian kerusi Parlimen yang lebih berat bagi Sabah dan Sarawak adalah perlindungan terbina, bukan ihsan politik. Ia bukan leverage — ia adalah hak perundangan dan perlembagaan.

3. Geografi juga penting — Sabah dan Sarawak lebih besar daripada seluruh Semenanjung.

Adalah tidak masuk akal membandingkan Bangi dengan Igan semata-mata berdasarkan jumlah penduduk. Sabah dan Sarawak secara gabungan lebih luas daripada seluruh Semenanjung Malaysia, dengan kawasan pilihan raya yang merentasi banjaran gunung, sungai dan pedalaman. Mewakili 28,000 pengundi yang tersebar ratusan kilometer jauhnya jauh lebih sukar daripada menjaga 300,000 pengundi di sebuah kerusi bandar yang padat. Perwakilan bukan sekadar kiraan kepala — ia juga tentang geografi, aksesibiliti dan keadilan.

4. Malapportionment adalah masalah Semenanjung.

Kes terburuk malapportionment wujud di Semenanjung Malaysia, di mana kerusi luar bandar sengaja dikecilkan sementara kerusi bandar seperti Bangi dan Damansara dibebankan dengan jumlah pengundi yang melampau. Menyalahkan Sabah dan Sarawak sambil menutup mata terhadap kejuruteraan politik yang disengajakan di Semenanjung adalah tindakan hipokrit, jika tidak pun tidak jujur.

5. Sabah dan Sarawak membayar harga yang lebih berat.

Dakwaan bahawa semua negeri menyumbang sama rata kepada kemakmuran Malaysia adalah mitos. Selama berdekad-dekad, minyak, gas, kayu balak dan tanah Sabah serta Sarawak mengisi kantung persekutuan sementara kedua-dua negeri kekal antara yang termiskin di negara ini. Untuk mencadangkan sekarang bahawa perlindungan perlembagaan mereka wajar digugurkan atas nama “keadilan” bukan sahaja salah — malah satu penghinaan.

Hakikat Sebenar

Tuntutan Sabah dan Sarawak terhadap perwakilan satu pertiga di Parlimen bukanlah tawar-menawar, bukan gimik politik — ia adalah soal mengembalikan hak yang dijamin sejak penubuhan Malaysia. Sesiapa yang berhujah sebaliknya sama ada jahil sejarah atau sengaja memutarnya untuk mengekalkan dominasi Malaya.

Malaysia hanya akan kekal sebagai sebuah negara apabila Sabah dan Sarawak dilayan sebagai rakan kongsi sebenar — bukan apabila hak mereka diperkecilkan atau dinegosi semula atas nama “keadilan populasi.”

Daniel John Jambun ialah Presiden

Borneo’s Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

The English Version :

Parliamentary seats must reflect population, not political bargaining

https://www.freemalaysiatoday.com/category/opinion/2025/09/17/parliamentary-seats-must-reflect-population-not-political-bargaining

PRESS STATEMENT

18th SEPTEMBER 2025

Stop Distorting History: Sabah & Sarawak’s Parliamentary Rights Are Constitutional, Not a Numbers Game

The Borneo’s Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo) strongly rebuts the opinion piece by Ibrahim M Ahmad that appeared in FMT titled “Parliamentary seats must reflect population, not political bargaining”. The arguments presented are not only misleading but dangerously dismissive of the constitutional safeguards that brought Sabah and Sarawak into Malaysia in 1963.

1. Sabah and Sarawak are founding partners, not stepchildren.

To claim that Sabah and Sarawak’s right to one-third of parliamentary seats was merely a “temporary safeguard” is an outright distortion of history. The Malaysia Agreement 1963 (MA63) and the Inter-Governmental Committee (IGC) Report made it clear: Sabah and Sarawak entered Malaysia as equal partners, not as junior states under Malaya’s thumb. Erasing this truth is to erase the very foundation of the federation.

2. “One person, one vote” cannot erase federal safeguards.

The writer hides behind the arithmetic of population while ignoring the nature of federations. In the United States, Australia and Canada, less-populated states are given stronger representation to protect against domination by larger ones. Malaysia is no different: Sabah and Sarawak’s weighted share of parliamentary seats was a built-in safeguard, not a political favour. It is not leverage — it is a legal and constitutional right.

3. Geography matters — Sabah and Sarawak are bigger than the whole peninsula.

It is absurd to compare Bangi with Igan purely by population. Sabah and Sarawak together are geographically larger than all of West Malaysia, with constituencies spanning mountains, rivers and interior settlements. Representing 28,000 voters spread across hundreds of kilometres is far harder than serving 300,000 voters in one compact urban seat. Representation is not just about headcount — it is also about geography, accessibility and fairness.

4. Malapportionment is a Peninsular problem.

The worst cases of malapportionment exist in Peninsular Malaysia, where rural constituencies are deliberately kept small while urban constituencies like Bangi and Damansara are grotesquely overcrowded. To blame Sabah and Sarawak while ignoring deliberate political engineering in the peninsula is hypocritical at best, dishonest at worst.

5. Sabah and Sarawak paid the heavier price.

The claim that all states contributed equally to Malaysia’s prosperity is a myth. For decades, Sabah and Sarawak’s oil, gas, timber and land filled the federal coffers while both states remained among the poorest in the nation. To now suggest that their constitutional safeguards should be abandoned “for fairness” is not only wrong — it is an insult.

The Hard Truth

Sabah and Sarawak’s demand for one-third representation in Parliament is not bargaining, not political posturing — it is about restoring rights guaranteed at Malaysia’s founding. Anyone who argues otherwise is either ignorant of history or deliberately twisting it to preserve Malaya’s dominance.

Malaysia will only endure as one nation when Sabah and Sarawak are treated as true partners — not when their rights are belittled or negotiated away under the guise of “population fairness.”

Daniel John Jambun is President of

Borneo’s Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)#~Borneo Herald™