Borneo Herald
5.16PM MYT, 30-10-2025
KOTA KINABALU : The Borneo Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo) hari ini menyuarakan kebimbangan serius terhadap Perjanjian Perdagangan AS–Malaysia yang baru ditandatangani, dengan memberi amaran bahawa perjanjian tersebut boleh menjejaskan kawalan Sabah terhadap sumber aslinya sendiri termasuk minyak, gas, dan mineral kritikal — secara langsung melanggar semangat Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).
BoPiMaFo berkata pihaknya berkongsi kebimbangan yang dibangkitkan oleh kumpulan masyarakat sivil Aliran, yang mempersoalkan sifat berat sebelah dan tidak telus perjanjian yang ditandatangani di Washington pada 26 Oktober 2025 itu, sambil menggambarkannya sebagai ancaman terhadap kedaulatan ekonomi dan autonomi strategik Malaysia.
“Ini bukan sekadar perjanjian perdagangan — ia adalah komitmen politik dan ekonomi jangka panjang yang menjejaskan hak perlembagaan Sabah terhadap tanah dan sumbernya,” kata Presiden BoPiMaFo, Daniel J. Jambun.
“Jika Malaysia telah menandatangani perjanjian yang menyerahkan hak untuk mengawal eksport unsur nadir bumi, minyak, gas atau mineral tanpa berunding dengan Sabah, maka Kerajaan Persekutuan telah melampaui batas perlembagaannya di bawah MA63.”
Hak Sumber Sabah Diabaikan
BoPiMaFo menegaskan bahawa salah satu klausa dalam perjanjian itu dilaporkan melarang Malaysia daripada mengenakan kuota eksport atau sekatan ke atas unsur nadir bumi dan “mineral kritikal” lain ke Amerika Syarikat.
“Klausa ini sahaja sudah cukup untuk menafikan kuasa negeri kaya sumber seperti Sabah daripada mengawal kekayaan semula jadinya sendiri. Ia menukar Malaysia menjadi pembekal bahan mentah kepada industri AS sambil menafikan peluang pembangunan hiliran tempatan,” kata Daniel.
“Itu bukanlah bentuk perkongsian — itu adalah penjajahan ekonomi moden," katanya.
Beliau menambah bahawa ketiadaan jaminan timbal balik berkaitan pemindahan teknologi, pemprosesan nilai tambah atau perlindungan alam sekitar bermaksud sumber terhad Sabah boleh dihabiskan tanpa manfaat jangka panjang kepada rakyatnya.
Komitmen Pembelian LNG RM3.4 Bilion Amat Membimbangkan
BoPiMaFo turut menyorot laporan mengenai komitmen Malaysia untuk membeli sehingga RM3.4 bilion setahun gas asli cecair (LNG) dari Amerika Syarikat melalui perjanjian jangka panjang Petronas.
“Ini sesuatu yang tidak masuk akal — Malaysia, khususnya Sabah, sendiri merupakan pengeluar gas. Mengapa Petronas perlu membeli LNG dari AS sedangkan gas Sabah sendiri masih kurang dimanfaatkan?” soal Daniel.
“Perjanjian seperti ini memperlekeh usaha Sabah untuk menegaskan hak pemilikan dan penyertaan hiliran melalui SMJ Energy. Ia berisiko menyingkirkan Sabah daripada potensi tenaga masa depannya sendiri.”
Tamparan Kepada Ketelusan dan Keneutralan
BoPiMaFo turut memberi amaran bahawa peruntukan dalam perjanjian tersebut mengenai perdagangan digital, kerjasama keselamatan nasional, dan penyelarasan peraturan boleh memperkukuh pengaruh AS terhadap dasar awam Malaysia, sekali gus melemahkan pengawasan di peringkat nasional dan negeri.
“Komitmen untuk ‘mengukuhkan kerjasama ekonomi dan keselamatan nasional’ dengan AS meningkatkan risiko geopolitik kepada Sabah yang terletak di tengah-tengah rantau Laut China Selatan. Kita tidak mampu menjadi bidak dalam persaingan kuasa besar,” kata Daniel.
Beliau menambah bahawa tindakan menandatangani perjanjian sejauh ini tanpa penelitian Parlimen atau rundingan dengan kerajaan negeri merupakan penyalahgunaan kuasa eksekutif yang menjejaskan demokrasi dan sistem persekutuan.
Sabah Mesti Dirunding
BoPiMaFo mengingatkan Kerajaan Persekutuan bahawa hak Sabah terhadap tanah, hutan dan sumber asli telah dijamin di bawah MA63, Perlembagaan Persekutuan dan Laporan IGC, dan tidak boleh digadaikan secara unilateral dalam mana-mana perjanjian perdagangan antarabangsa.
“Tiada perdana menteri, kabinet, atau kementerian yang mempunyai kuasa untuk menyerahkan sumber Sabah kepada kuasa asing tanpa persetujuan Kerajaan Negeri,” kata Daniel.
“Jika perjanjian ini menyentuh sumber minyak, gas atau mineral Sabah — walaupun secara tidak langsung — ia mesti dibahaskan terlebih dahulu di Parlimen dan diteliti oleh Dewan Undangan Negeri Sabah.”
Seruan Untuk Pendedahan Penuh dan Langkah Perlindungan
BoPiMaFo menggesa Kerajaan Persekutuan untuk:
1. Menerbitkan teks penuh Perjanjian Perdagangan AS–Malaysia untuk penelitian umum dan Parlimen.
2. Mendedahkan semua klausa yang berkaitan dengan sumber asli, tenaga, dasar digital dan kerjasama keselamatan nasional.
3. Berunding dengan Kerajaan Negeri Sabah dan Sarawak bagi memastikan pematuhan kepada MA63.
4. Menyertakan klausa tamat tempoh (sunset clause) dan hak rundingan semula bagi mana-mana komitmen yang melibatkan sumber semula jadi yang terhad.
“Jika perjanjian ini benar-benar memberi manfaat kepada Malaysia, ia sepatutnya mampu menahan ujian ketelusan penuh. Apa-apa yang kurang daripada itu menunjukkan ada sesuatu yang disembunyikan,” kata Daniel.#~Borneo Herald™
No comments:
Post a Comment